دوشنبه ۱۷ مهر ۰۲ ۲۳:۴۷
مشکلات ستون فقرات میتوانند بسیار خطرناک و یا کمخطر باشند. برای تشخیص و درمان مشکلات ستون فقرات باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. گاهی درمان بیماریهای ستون فقرات بسیار ساده و گاهی حمایتی است.آسیب ها و مشکلات ستون فقرات از پیچیدهترین بیماریهایی است که در پزشکی مشاهده میشود. کمردرد بعد از سردرد، به عنوان شایعترین علت درد در میان آمریکاییها در رتبه دوم قرار دارد. ۸۰٪ مردم در دورهای از زندگی خود دچار کمردرد میشوند. آیا شما هم تاکنون کمردرد را تجربه کردهاید؟ آیا میدانید که این درد از دردهای بسیار آزاردهنده و ناراحتکننده است؟
خوشبختانه، در اکثر موارد مشکلات ستون فقرات بدون هیچگونه مداخلهی پزشکی یا جراحی بهبود مییابند. بااینحال، در برخی موارد مشکلات ستون فقرات کمر میتواند زندگی روزمره را مختل کند. اگر شما یا نزدیکانتان به درد ستون فقرات و یا هر یک از مشکلات ستون فقرات مبتلا هستید، نگران نباشید! میتوانید از مشاوره تلفنی ارتوپدی و مشاوره تلفنی دکتر مغز و اعصاب دکترتو سوالات خود را بپرسید و یا از دکتر ارتوپد نوبت بگیرید.
همچنین اگر بیماریهای ستون فقرات دارید، میتوانید برای درمان آنها به دکتر فیزیوتراپی مراجعه کنید و یا برای پاسخ سوالهای خود از مشاوره تلفنی فیزیوتراپی کمک بگیرید. دکترتو این کار را برای شما سادهتر کردهاست. تنها لازم است وارد سایت نوبتدهی آنلاین دکترتو شوید و نوبت خود را دریافت کنید.
ستون فقرات چیست؟
بدن انسان توسط استخوانها و غضروفها در جای خود میایستد. اگر شما استخوان نداشتید، مانند خمیر نانوایی روی زمین پهن میشدید. بنابراین چیزی که به بدن شما شکل میدهد، استخوانها هستند. هرچند که وجود ماهیچهها هم در بدن ضروری هستند اما اگر استخوان نباشد نمیتوانید راست بایستید.
بیماریهای ستون فقرات بسته به علت بیماری میتوانند در بخشهای مختلف ستون فقرات رخ بدهند. برای درک بهتر بیماریهای ستون فقرات بهتر است ابتدا با ساختار آن بهطور کلی آشنا شویم.
آناتومی ستون فقرات چه شکلی است؟
شاید از خود سوالات متنوعی درباره آناتومی ستون فقرات بپرسید. مثلا اینکه انسان چند مهره ستون فقرات دارد! در ادامه در یک جدول به طور خلاصه، آناتومی ستون فقرات انسان را توضیح دادهایم. با ما همراه باشید.
تعداد مهره های ستون فقرات ستون فقرات از تعداد زیادی مهره (۳۳ مهره) یا استخوانهای منفرد که روی هم قرار گرفتهاند، تشکیل شدهاست.
بخش گردنی بالاترین قسمت ستون مهره در گردن، بخش گردنی نامیدهمیشود.
بخش سرینی بخش بعدی که در قسمت فوقانی و میانی کمر قرار دارد، مهرههای سینهای هستند. بخش بعدی در قسمت پایینی کمر، مهرههای کمری نام دارند. در انتها بخش کوچک پایین کمر که بین لگن قرار دارد و مهرههای خاجی (سرینی) گفتهمیشوند.
دیسکها دیسکهای مهرهای مهرهها را در ستون فقرات محکم به هم متصل میکنند. این دیسکها به عنوان عامل اتصال و ضربهگیر بین مهرهها عمل میکنند. هر دیسک از یک هسته ژله مانند که توسط یک حلقه بیرونی احاطهشده، تشکیل شدهاست.
اتصال بخشهای مختلف در ساختار مهرهها زائدهای وجود دارد که محل اتصال عضلات، تاندونها و یا لیگامنتها است.
آناتومی ستون فقرات انسان
مشکلات ستون فقرات کدامند؟
بیماریهای ستون فقرات انواع متنوع و زیادی دارند که شرح کامل آنها نیاز به ظرفیتی مانند یک کتاب کامل دارد. در اینجا بیماریهایی که شیوع بیشتری دارند اشارهمیشود.
در ادامه برخی از بیماریهای دژنراتیو و پرخطر ستون فقرات را معرفی کردهایم که وجود آنها میتواند مشکلات بسیاری برای بیماران ایجاد کند. این بیماریها را تنها نام بردهایم. در صورت لزوم در ادامه مفصلتر این بیماریها را معرفی میکنیم.
آرتروز یا التهاب مفاصل (آرتریت)
بیماری دیسک دژنراتیو (حادشونده)
دیسک فتق شده
تنگی کانال نخاعی
اسپوندیلوز یا آرتروز مهره
اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
کمردرد
انحرافات ستون فقرات شامل کیفوز یا قوز کمر، لوردوز یا گودی کمر و اسکولیوز
گردن درد
شکستگی مهرهها
سرطان نخاع
تومورها
میلوپاتی (آسیب نخاع در اثر فشار)
حال به طور مختصر بیماریهای فوق را بررسی میکنیم.
ساختار ستون فقرات چه شکلی است؟
مهره های ستون فقرات چند عدد هستند؟
هشتاد درصد مردم در دورهای از زندگی خود دچار کمردرد میشوند.
۱. انواع انحنا یا انحراف ستون فقرات
هنگام مشاهده از پشت، ستون فقرات باید مستقیما از وسط پشت حرکت کند و انحنای طبیعی داشتهباشد. هنگامیکه ناهنجاریهای ستون فقرات اتفاقمیافتد، انحنای طبیعی ستون فقرات در بعضی مناطق خاص نادرست است، همانطور که در لوردوز، کیفوز و اسکولیوز رخ میدهد.
کیفوز
کیفوز یا همان قوز کمر هنگامی است که بخش بالایی ستون فقرات دچار برآمدگی غیرطبیعی میشود (انحنای بیشتر از ۵۰ درجه). دلایل کیفوز میتواند از کیفوز ارثی تا اثرات سبک زندگی را شامل بشود. چندین تمرین برای قوز کمر وجود دارد که میتوانید از آنها برای بهبود این وضعیت یا پیشگیری از آن استفاده کنید.
انحراف ستون فقرات چیست؟
یکی از مشکلات ستون فقرات انحراف ستون فقرات است.
لوردوز
لوردوز حالت برعکس کیفوز است. اصطلاحاً به آن گودی کمر گفتهمیشود. به انحنای بخش پاینی ستون فقرات رو به سمت داخل بدن لوردوز گفتهمیشود.
اسکولیوز (Scoliosis)
اسکولیوز انحنای ستون فقرات به سمتهای جانبی و کناری بدن است، که دو حالت دارد. یا در بخش خاصی رخ میدهد، مانند اسکولیوز سینهای که مهرههای بخش سینهای را تحت تأثیر قرار میدهد. یا بهطور ترکیبی کل ستون فقرات را تحتتأثیر قرار میدهد. اسکولیوز معمولا به شکل حروف S یا C انگلیسی هستند.
دیسک فتق شده چیست؟
دیسک فتق شده ایجاد درد در کمر میکند.
۲. دیسک کمر
همانطور که گفتهشد، دیسکها یک هسته ژلهای دارند که توسط یک حلقه بیرونی احاطه شدهاست. دیسک فتقشده یکی از انواع دیسک کمر است و زمانی اتفاق میافتد که برخی از هستهها از طریق ایجادشدن پارگی در حلقه بیرونی از جای خود خارج میشوند.
این حالت میتواند در هر قسمتی از ستون فقرات رخ بدهد و اعصاب اطراف خود را تحریک کند. بسته به محل رخدادن میتواند منجر به درد، بیحسی یا ضعف در پاها و دستها بشود.
در درمان دیسک کمر متخصص مغز و اعصاب در کنار دکتر ارتوپد میتواند به شما کمک کند. در دکترتو میتوانید با بهترین پزشکان، جراحان و فیزیوتراپها برای درمان دیسک کمر به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و یا برای معاینه حضوری نوبت اینترنتی بگیرید.
در این ویدئو فیزیوتراپیست مهدی تفرشی درباره دیسک کمر، علل بهوجودآمدن آن و راههای درمان با شما صحبت میکند.
۳. درد ستون فقرات
ستون فقرات ممکن است بیماریها و مشکلات بسیاری داشتهباشد. یکی از علائمی که بیماریهای ستون فقرات نشان میدهد، درد است. درد از اولین علائمی است که مشکلات و بیماریهای استخوانی از خود بروز میدهند. درد ستون فقرات ممکن است ناشی از بیماریهایی مانند دیسک کمر، سرطان ستون مهرهها، انحراف ستون مهرهها و بد نشستن و بد خوابیدن باشد. از دلایل اصلی درد ستون فقرات این است که در حالت نامناسبی دراز بکشید و یا بنشینید.
علت درد انتهای ستون فقرات چیست؟
درد انتهای ستون فقرات میتواند به دلیل بد نشستن و یا دیسک کمر باشد. این درد به صورت دردهای کشندهای است که به بخشهای دیگر کمر نیز ارسال میشود. معمولا افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند، دردهای گنگ و گاهی تیز در انتهای ستون فقرات دارند که با دراز کشیدن و نحوهی صحیح دراز کشیدن بهبود پیدا میکند. بهترین روشی که میتواند در بهبودی درد انتهای ستون فقرات موثر باشد، اصلاح موقعیت ایستادن و نشستن است. برخی از تمرینهای موثر در کاهش درد انتهای ستون فقرات میتواند به شما کمک کند.
۴. کیست ستون فقرات چیست
هنگامی که در ستون فقرات شما حفرهای ایجاد میشود، این حفره با یک غشاء پوشیده میشود. درون کیستهای ستون فقرات مایع جمع میشود و این مایعات میتوانند شامل خون، مایع نخاعی و آب میان بافتی باشند. کیستهای ستون فقرات برای بدن شما ضرری ندارند اما میتوانند در برخی از قسمتهای ستون فقرات شما درد و ناراحتی ایجاد کنند. کسانی که از این کیستها در بدن خود دارند، باید با متخصص ارتوپد مشورت کنند تا برای جراحی اقدامات لازم انجامشوند.
۵. روماتیسم ستون فقرات یا اسپوندیلیت آنکیلوزان
نوعی روماتیسم است که در درجه اول ستون فقرات شما را تحت تأثیر قرار میدهد. منجر به التهاب شدید مهرهها میشود که در نهایت میتواند به درد مزمن و ناتوانی منجر شود. در موارد پیشرفتهتر، التهاب میتواند منجر به شکلگرفتن استخوان جدید در ستون فقرات شود. همچنین میتواند دیگر مفاصل بزرگ مثل شانهها، باسن و زانوها را نیز درگیر کند.
۶. عفونت ستون فقرات چه علائمی دارد؟
گاهی درون ستون فقرات باکتریها رشد میکنند و ایجاد عفونت میکنند که این مسئله میتواند مشکلساز باشد. یکی از انواع این عفونتها ورتبرال اوستئومیلیت است. به نقل از my.clevelandclinic، گاهی نیز ممکن است که عفونت نخاعی برای فرد ایجاد شود که عوارض بسیار خطرناکتری را به دنبال دارد و درمانهای آن نیز پیچیدهتر است. عفونتهای ستون فقرات تنها باکتریایی نیست و ممکن است قارچی نیز باشد. یکی از اصلیترین عوامل ایجاد عفونت ستون فقرات با باکتری استافیلوکوک است.
۷. آرتروز ستون فقرات
از کارافتادن غضروفها در مفاصل و دیسکهای گردن و آرتروز ستون فقرات گفتهمیشود. گاهی آرتروز روی اعصاب خارجشده از ستون فقرات فشار ایجاد میکنند که منجر به درد در دست و پاها میشود.
گاهی آرتروز روی اعصاب خارجشده از ستون فقرات فشار ایجاد میکنند که منجر به درد در دست و پاها میشود.
بهطور طبیعی آرتروز با کهولت سن رخ میدهد، ولی در افراد جوان نیز میتواند اتفاقبیفتد. برای درمان یا ازبینبردن اثرات آرتروز باید ورزشهای کششی برای افزایش انعطاف و ورزشهای هوازی برای سهولت عملکرد قلب و افزایش گردش خون انجام بشوند.
۸. بیماری دیسک دژنراتیو (Degenerative Disc)
بیماری دیسک دژنراتیو نوعی بیماری مرتبط با بالارفتن سن است. در صورت بروز مشکل در یک یا چند تا از دیسکهای بین مهرههای ستون فقرات رخ میدهد و منجر به درد میشود. احساس ضعف، گزگز کردن و درد در پاها ایجاد میکند.
برخلاف نامش این حالت یک بیماری نیست، بلکه یک فرایند طبیعی است که به دلیل کهولت سن رخ میدهد. دیسکها به مرور زمان ساییده میشوند و به اندازه قبل کارایی ندارند که منجر به این حالت میشود.
۹. تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال رخ میدهد. در افراد جوانتر با سابقه آسیب به ستون فقرات یا دارای کانال نخاعی باریک نیز احتمال آن وجود دارد. بیماریهای نظیر اسکولیوز یا آرتروز میتوانند منجر به تنگی کانال نخاعی بشوند. این باریکشدن کانال میتواند باعث فشار بر اعصاب و نخاع شود و درد ایجاد کند.
۱۰. اسپوندیلوز
حالتی است که با تنگشدگی فضاهای بین مهرهای و لببهلب شدن بدنه مهرهها که روی ریشههای عصبی میچسبند مشخص میشود.
همانند بسیاری از اصطلاحات دیگر برای توصیف مشکلات ستون فقرات، اسپوندیلوز بیشتر از اینکه بالینی باشد یک توصیف است. یعنی فرد هم درد و هم تحلیل رفتن ستون فقرات را دارد، صرف نظر از اینکه چه چیزی باعث آن میشود.
۱۱. شکستگی مهره ها
شکستگی مهرهها میتواند ناشی از ضربه مستقیم یا غیرمستقیم باشد و احتمالاً در بیماران مبتلا به پوکی استخوان اتفاقمیافتد. تشخیص این حالت شامل معاینه دقیق عصبی و تصویربرداریها است. به دلیل نزدیک بودن مهرهها به نخاع، اعصاب و رگهای خونی، شکستگی و درمان با جراحی این شکستگیها ممکن است عوارض جدی به همراه داشتهباشند.
برای تشخیص و درمان انواع بیماریهای ستون فقرات باید دکتر ارتوپد مراجعه کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
۱۲. سرطان نخاع
سرطان نخاع هنگامی است که سلولهای غیرطبیعی در نخاع یا استخوانها، بافتها، مایع یا اعصاب تشکیلدهنده آن رشد میکنند و تومور تشکیل میدهند. تومورهای بدخیم مغز و نخاع یک بیماری نادر محسوب میشوند. علائم این سرطان شامل درد، ضعف عضلانی، مشکل در راهرفتن و فلجی است.
۱۳. تومور در ستون فقرات
تومور مهرهای نوعی تومور ستون فقرات است که بر استخوانها یا مهرههای ستون فقرات تأثیر میگذارد. تومورهای نخاعی را که از نخاع یا پوشش نخاع شروع میشوند، تومور نخاع مینامند.
تومورهایی که مهرهها را تحت تأثیر قرار میدهند، غالبا از سرطانها در سایر قسمتهای بدن متاستاز میشوند. اما انواع مختلفی از تومورها وجود دارد که از استخوانهای ستون فقرات شروع میشوند.
سرطان استخوان در مهرهها با فشار بر نخاع یا ریشههای عصبی در نزدیکی خود میتواند بر عملکرد عصبی تأثیر بگذارد. از آنجا که این تومورها در داخل استخوان رشد میکنند، ممکن است باعث درد، شکستگی مهرهها یا مشکلات ستون فقرات بشوند.
۱۴. میلوپاتی
میلوپاتی نوعی آسیب است که به دلیل فشار شدید در اثر ضربه، تنگی مادرزادی کانال نخاعی، دیسک دژنراتیو یا فتقشده ممکن است ایجاد شود. وقتی هر بخشی از نخاع فشرده یا منقبض بشود، علائم آن به نام میلوپاتی شناخته میشوند.
۱۵. دیسک گردن
یکی از مشکلاتی که ممکن است برای فرد ایجاد شود، دیسک گردن است. دیسک گردن به علتهای مختلفی میتواند تحت فشار قرار گیرد و یا بیرون بزند. همچنین جابجا شدن این دیسک از جای خود میتواند درد شدید برای بیمار ایجاد کند. برای اینکه این بیماری به نخاع آسیب نرساند و یا باعث ایجاد دردهای شدید نشود، میتوانید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید تا درمان به موقع شروع شود.
علائم مشکلات ستون فقرات چیست؟
بسته به نوع آن و مدت زمان بیماربودن فرد علائم آسیبدیدگی ستون فقرات متنوع است. همچنین بسته به این که چه بخشی دچار آسیبشده و اعصاب نخاعی آن ناحیه به کدام قسمت بدن عصبدهی میکنند؛ ممکن است در دیگر اندامها هم علائمی نشاندهند. علائم رایج آنها شامل موارد زیر است:
شانهها یا کم بهطور غیرطبیعی خم بشوند.
کمر درد یا گردن درد که میتواند ناگهانی یا تکرارشونده، دردناک یا همراه با ایجاد حس سوزش باشد.
عدم کارایی مناسب مثانه یا روده. (مشکل در دفع ادرار یا مدفوع)
حالت تهوع و یا استفراغ
دست درد
پا درد
فشار یا گرفتگی
وضع ظاهری ناصاف؛ مثلا وقتی یک شانه بالاتر از دیگری باشد.
ضعف، بیحسی یا گزگز در بازوها و پاها.
بسته به این که چه بخشی دچار آسیبشده و اعصاب نخاعی آن ناحیه به کدام قسمت بدن عصبدهی میکنند، ممکن است در دیگر اندامها هم علائمی نشاندهند.
برای تشخیص و درمان مشکلات ستون فقرات به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر هر یک از علائم مشکلات و بیماریهای ستون فقرات را دارید، بهتر است که آن را جدی بگیرید. سعی نکنید که برای درمان درد ستون فقرات تنها از مسکنها استفاده کنید. برای درمان درد ستون فقرات میتوانید به دکتر ارتوپدی مراجعه کنید. اگر درد یا علامتی دارید و نمیدانید به چه علت این حالت ایجاد شدهاست، میتوانید از مشاوره تلفنی ارتوپدی کمک بگیرید.
همچنین اگر بیماری ستون فقرات دارید و علت آن تشخیص دادهشدهاست، میتوانید به دکتر فیزیوتراپی مراجعه کنید و برای درمان دردهایی که ایجاد شدهاست، اقدامات درمانی لازم را انجام دهید. همچنین برای آگاهی از قیمتها و یا درمانهایی که برای دردهای ستون فقرات انجام میشود، میتوانید از مشاوره تلفنی فیزیوتراپی کمک بگیرید.
علت بیماری های ستون فقرات چیست؟
بیماریهای ستون فقرات میتواند علتهای مختلفی داشتهباشد. در ادامه به برخی از این علتها اشارهکردهایم:
بیماریها و التهابها.
رشد غیرطبیعی بعد از تولد (ارثی).
با کهولت سن و یا سائیدگی (دژنراتیوها).
ضربه یا آسیب مانند افتادن از جایی.
آلودگی با تومورها.
در ارتباط با دیگر شرایط سلامتی و پزشکی.
چه عواملی احتمال بیماری های ستون فقرات را افزایش می دهند؟
اضافه وزن یا چاقی.
برداشتن و بلندکردن وسایل به روشهای نامناسب.
عادتهای غذایی یا سبک زندگی ناسالم: مثل استعمال دخانیات یا کم دریافتکردن کلسیم در غذاها.
دیگر شرایط سلامتی یا پزشکی مانند بیماریهای تیروئیدی و یا روماتیسم مفصلی.
بد نشستن.
فعالیتهای شدید و پرتکرار بدنی.
تست ها و راه تشخیص مشکلات ستون فقرات چیست؟
در ابتدا متخصصین ارتوپدی از بیمار در مورد علائم، سوابق خانوادگی پرسوجو میکند. پس از انجام معاینه فیزیکی ممکن است یک یا چند تست از مجموعه زیر لازم باشد.
تصویربرداری با اشعه ایکس: اشعه ایکس از بافتهای نرم بدن عبور میکند و آنها را نشان نمیدهد. اما از بافتی مانند استخوان تصویر تهیه میکند.
MRI: این اسکن برخلاف اشعه ایکس از بافتهای نرم مثل اعصاب و دیسکها تصویربرداری میکند.
CT اسکن: تصویرهای با جزئیات بالا از ساختار استخوانها میدهد. در این روش علاوه بر اشعه ایکس از کامپیوترها برای تجزیه و تحلیل بهتر نتایج استفاده میشود.
الکترومایوگرافی: تست فعالیت الکتریکی ریشه اعصاب برای تعیین علت درد در بیماران.
روش های درمانی مشکلات ستون فقرات چیست؟
درمان آسیبهای ستون فقرات به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. در بیشتر موارد درمانهای غیرجراحی تنها چیزی است که لازم است.
روشهای درمانی به طور کلی شامل موارد زیر هستند:
استفاده از کمپرسهای یخ یا گرم برای صدمات.
فعالیتهای اصلاحی.
فیزیوتراپی و ورزشها برای تقویت و کشش عضلات کمر و شکمی.
درمانهای سرطانها برای برداشتن تومورها مانند جراحی، رادیوتراپی (درمان با اشعه) و شیمیدرمانی.
جراحی برای جایگزینی دیسک، باز کردن کانال نخاعی (هنگام تنگی کانال نخاع) و اتصال مهرهها.
تزریقات، مانند کورتیکواستروئیدها برای کاهش درد
استفاده از داروها مانند ضدالتهابها، کاهشدهندههای درد و یا شلکنندههای عضلانی.
فیزیوتراپی برای درمان و یا کاهش علائم و درد در بسیاری از بیماریهای ستون فقرات استفاده میشود. در دکترتو میتوانید با بهترین فیزیوتراپیست در شهر خود آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضور اقدام کنید.
برای درمان بسیاری از مشکلات ستون فقرات در کنار دکتر و جراح ارتوپد ممکن است به کمک جراح مغز و اعصاب و متخصص مغز و اعصاب هم نیاز داشته باشید. در دکترتو میتوانید با بهترین پزشکان، جراحان و فیزیوتراپیستها برای تشخیص و درمان مشکلات و بیماری های ستون فقرات مشاوره تلفنی یا آنلاین داشته باشید و یا برای معاینه حضوری نوبت اینترنتی دریافت کنید.
خوشبختانه، در اکثر موارد مشکلات ستون فقرات بدون هیچگونه مداخلهی پزشکی یا جراحی بهبود مییابند. بااینحال، در برخی موارد مشکلات ستون فقرات کمر میتواند زندگی روزمره را مختل کند. اگر شما یا نزدیکانتان به درد ستون فقرات و یا هر یک از مشکلات ستون فقرات مبتلا هستید، نگران نباشید! میتوانید از مشاوره تلفنی ارتوپدی و مشاوره تلفنی دکتر مغز و اعصاب دکترتو سوالات خود را بپرسید و یا از دکتر ارتوپد نوبت بگیرید.
همچنین اگر بیماریهای ستون فقرات دارید، میتوانید برای درمان آنها به دکتر فیزیوتراپی مراجعه کنید و یا برای پاسخ سوالهای خود از مشاوره تلفنی فیزیوتراپی کمک بگیرید. دکترتو این کار را برای شما سادهتر کردهاست. تنها لازم است وارد سایت نوبتدهی آنلاین دکترتو شوید و نوبت خود را دریافت کنید.
ستون فقرات چیست؟
بدن انسان توسط استخوانها و غضروفها در جای خود میایستد. اگر شما استخوان نداشتید، مانند خمیر نانوایی روی زمین پهن میشدید. بنابراین چیزی که به بدن شما شکل میدهد، استخوانها هستند. هرچند که وجود ماهیچهها هم در بدن ضروری هستند اما اگر استخوان نباشد نمیتوانید راست بایستید.
بیماریهای ستون فقرات بسته به علت بیماری میتوانند در بخشهای مختلف ستون فقرات رخ بدهند. برای درک بهتر بیماریهای ستون فقرات بهتر است ابتدا با ساختار آن بهطور کلی آشنا شویم.
آناتومی ستون فقرات چه شکلی است؟
شاید از خود سوالات متنوعی درباره آناتومی ستون فقرات بپرسید. مثلا اینکه انسان چند مهره ستون فقرات دارد! در ادامه در یک جدول به طور خلاصه، آناتومی ستون فقرات انسان را توضیح دادهایم. با ما همراه باشید.
تعداد مهره های ستون فقرات ستون فقرات از تعداد زیادی مهره (۳۳ مهره) یا استخوانهای منفرد که روی هم قرار گرفتهاند، تشکیل شدهاست.
بخش گردنی بالاترین قسمت ستون مهره در گردن، بخش گردنی نامیدهمیشود.
بخش سرینی بخش بعدی که در قسمت فوقانی و میانی کمر قرار دارد، مهرههای سینهای هستند. بخش بعدی در قسمت پایینی کمر، مهرههای کمری نام دارند. در انتها بخش کوچک پایین کمر که بین لگن قرار دارد و مهرههای خاجی (سرینی) گفتهمیشوند.
دیسکها دیسکهای مهرهای مهرهها را در ستون فقرات محکم به هم متصل میکنند. این دیسکها به عنوان عامل اتصال و ضربهگیر بین مهرهها عمل میکنند. هر دیسک از یک هسته ژله مانند که توسط یک حلقه بیرونی احاطهشده، تشکیل شدهاست.
اتصال بخشهای مختلف در ساختار مهرهها زائدهای وجود دارد که محل اتصال عضلات، تاندونها و یا لیگامنتها است.
آناتومی ستون فقرات انسان
مشکلات ستون فقرات کدامند؟
بیماریهای ستون فقرات انواع متنوع و زیادی دارند که شرح کامل آنها نیاز به ظرفیتی مانند یک کتاب کامل دارد. در اینجا بیماریهایی که شیوع بیشتری دارند اشارهمیشود.
در ادامه برخی از بیماریهای دژنراتیو و پرخطر ستون فقرات را معرفی کردهایم که وجود آنها میتواند مشکلات بسیاری برای بیماران ایجاد کند. این بیماریها را تنها نام بردهایم. در صورت لزوم در ادامه مفصلتر این بیماریها را معرفی میکنیم.
آرتروز یا التهاب مفاصل (آرتریت)
بیماری دیسک دژنراتیو (حادشونده)
دیسک فتق شده
تنگی کانال نخاعی
اسپوندیلوز یا آرتروز مهره
اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
کمردرد
انحرافات ستون فقرات شامل کیفوز یا قوز کمر، لوردوز یا گودی کمر و اسکولیوز
گردن درد
شکستگی مهرهها
سرطان نخاع
تومورها
میلوپاتی (آسیب نخاع در اثر فشار)
حال به طور مختصر بیماریهای فوق را بررسی میکنیم.
ساختار ستون فقرات چه شکلی است؟
مهره های ستون فقرات چند عدد هستند؟
هشتاد درصد مردم در دورهای از زندگی خود دچار کمردرد میشوند.
۱. انواع انحنا یا انحراف ستون فقرات
هنگام مشاهده از پشت، ستون فقرات باید مستقیما از وسط پشت حرکت کند و انحنای طبیعی داشتهباشد. هنگامیکه ناهنجاریهای ستون فقرات اتفاقمیافتد، انحنای طبیعی ستون فقرات در بعضی مناطق خاص نادرست است، همانطور که در لوردوز، کیفوز و اسکولیوز رخ میدهد.
کیفوز
کیفوز یا همان قوز کمر هنگامی است که بخش بالایی ستون فقرات دچار برآمدگی غیرطبیعی میشود (انحنای بیشتر از ۵۰ درجه). دلایل کیفوز میتواند از کیفوز ارثی تا اثرات سبک زندگی را شامل بشود. چندین تمرین برای قوز کمر وجود دارد که میتوانید از آنها برای بهبود این وضعیت یا پیشگیری از آن استفاده کنید.
انحراف ستون فقرات چیست؟
یکی از مشکلات ستون فقرات انحراف ستون فقرات است.
لوردوز
لوردوز حالت برعکس کیفوز است. اصطلاحاً به آن گودی کمر گفتهمیشود. به انحنای بخش پاینی ستون فقرات رو به سمت داخل بدن لوردوز گفتهمیشود.
اسکولیوز (Scoliosis)
اسکولیوز انحنای ستون فقرات به سمتهای جانبی و کناری بدن است، که دو حالت دارد. یا در بخش خاصی رخ میدهد، مانند اسکولیوز سینهای که مهرههای بخش سینهای را تحت تأثیر قرار میدهد. یا بهطور ترکیبی کل ستون فقرات را تحتتأثیر قرار میدهد. اسکولیوز معمولا به شکل حروف S یا C انگلیسی هستند.
دیسک فتق شده چیست؟
دیسک فتق شده ایجاد درد در کمر میکند.
۲. دیسک کمر
همانطور که گفتهشد، دیسکها یک هسته ژلهای دارند که توسط یک حلقه بیرونی احاطه شدهاست. دیسک فتقشده یکی از انواع دیسک کمر است و زمانی اتفاق میافتد که برخی از هستهها از طریق ایجادشدن پارگی در حلقه بیرونی از جای خود خارج میشوند.
این حالت میتواند در هر قسمتی از ستون فقرات رخ بدهد و اعصاب اطراف خود را تحریک کند. بسته به محل رخدادن میتواند منجر به درد، بیحسی یا ضعف در پاها و دستها بشود.
در درمان دیسک کمر متخصص مغز و اعصاب در کنار دکتر ارتوپد میتواند به شما کمک کند. در دکترتو میتوانید با بهترین پزشکان، جراحان و فیزیوتراپها برای درمان دیسک کمر به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و یا برای معاینه حضوری نوبت اینترنتی بگیرید.
در این ویدئو فیزیوتراپیست مهدی تفرشی درباره دیسک کمر، علل بهوجودآمدن آن و راههای درمان با شما صحبت میکند.
۳. درد ستون فقرات
ستون فقرات ممکن است بیماریها و مشکلات بسیاری داشتهباشد. یکی از علائمی که بیماریهای ستون فقرات نشان میدهد، درد است. درد از اولین علائمی است که مشکلات و بیماریهای استخوانی از خود بروز میدهند. درد ستون فقرات ممکن است ناشی از بیماریهایی مانند دیسک کمر، سرطان ستون مهرهها، انحراف ستون مهرهها و بد نشستن و بد خوابیدن باشد. از دلایل اصلی درد ستون فقرات این است که در حالت نامناسبی دراز بکشید و یا بنشینید.
علت درد انتهای ستون فقرات چیست؟
درد انتهای ستون فقرات میتواند به دلیل بد نشستن و یا دیسک کمر باشد. این درد به صورت دردهای کشندهای است که به بخشهای دیگر کمر نیز ارسال میشود. معمولا افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند، دردهای گنگ و گاهی تیز در انتهای ستون فقرات دارند که با دراز کشیدن و نحوهی صحیح دراز کشیدن بهبود پیدا میکند. بهترین روشی که میتواند در بهبودی درد انتهای ستون فقرات موثر باشد، اصلاح موقعیت ایستادن و نشستن است. برخی از تمرینهای موثر در کاهش درد انتهای ستون فقرات میتواند به شما کمک کند.
۴. کیست ستون فقرات چیست
هنگامی که در ستون فقرات شما حفرهای ایجاد میشود، این حفره با یک غشاء پوشیده میشود. درون کیستهای ستون فقرات مایع جمع میشود و این مایعات میتوانند شامل خون، مایع نخاعی و آب میان بافتی باشند. کیستهای ستون فقرات برای بدن شما ضرری ندارند اما میتوانند در برخی از قسمتهای ستون فقرات شما درد و ناراحتی ایجاد کنند. کسانی که از این کیستها در بدن خود دارند، باید با متخصص ارتوپد مشورت کنند تا برای جراحی اقدامات لازم انجامشوند.
۵. روماتیسم ستون فقرات یا اسپوندیلیت آنکیلوزان
نوعی روماتیسم است که در درجه اول ستون فقرات شما را تحت تأثیر قرار میدهد. منجر به التهاب شدید مهرهها میشود که در نهایت میتواند به درد مزمن و ناتوانی منجر شود. در موارد پیشرفتهتر، التهاب میتواند منجر به شکلگرفتن استخوان جدید در ستون فقرات شود. همچنین میتواند دیگر مفاصل بزرگ مثل شانهها، باسن و زانوها را نیز درگیر کند.
۶. عفونت ستون فقرات چه علائمی دارد؟
گاهی درون ستون فقرات باکتریها رشد میکنند و ایجاد عفونت میکنند که این مسئله میتواند مشکلساز باشد. یکی از انواع این عفونتها ورتبرال اوستئومیلیت است. به نقل از my.clevelandclinic، گاهی نیز ممکن است که عفونت نخاعی برای فرد ایجاد شود که عوارض بسیار خطرناکتری را به دنبال دارد و درمانهای آن نیز پیچیدهتر است. عفونتهای ستون فقرات تنها باکتریایی نیست و ممکن است قارچی نیز باشد. یکی از اصلیترین عوامل ایجاد عفونت ستون فقرات با باکتری استافیلوکوک است.
۷. آرتروز ستون فقرات
از کارافتادن غضروفها در مفاصل و دیسکهای گردن و آرتروز ستون فقرات گفتهمیشود. گاهی آرتروز روی اعصاب خارجشده از ستون فقرات فشار ایجاد میکنند که منجر به درد در دست و پاها میشود.
گاهی آرتروز روی اعصاب خارجشده از ستون فقرات فشار ایجاد میکنند که منجر به درد در دست و پاها میشود.
بهطور طبیعی آرتروز با کهولت سن رخ میدهد، ولی در افراد جوان نیز میتواند اتفاقبیفتد. برای درمان یا ازبینبردن اثرات آرتروز باید ورزشهای کششی برای افزایش انعطاف و ورزشهای هوازی برای سهولت عملکرد قلب و افزایش گردش خون انجام بشوند.
۸. بیماری دیسک دژنراتیو (Degenerative Disc)
بیماری دیسک دژنراتیو نوعی بیماری مرتبط با بالارفتن سن است. در صورت بروز مشکل در یک یا چند تا از دیسکهای بین مهرههای ستون فقرات رخ میدهد و منجر به درد میشود. احساس ضعف، گزگز کردن و درد در پاها ایجاد میکند.
برخلاف نامش این حالت یک بیماری نیست، بلکه یک فرایند طبیعی است که به دلیل کهولت سن رخ میدهد. دیسکها به مرور زمان ساییده میشوند و به اندازه قبل کارایی ندارند که منجر به این حالت میشود.
۹. تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال رخ میدهد. در افراد جوانتر با سابقه آسیب به ستون فقرات یا دارای کانال نخاعی باریک نیز احتمال آن وجود دارد. بیماریهای نظیر اسکولیوز یا آرتروز میتوانند منجر به تنگی کانال نخاعی بشوند. این باریکشدن کانال میتواند باعث فشار بر اعصاب و نخاع شود و درد ایجاد کند.
۱۰. اسپوندیلوز
حالتی است که با تنگشدگی فضاهای بین مهرهای و لببهلب شدن بدنه مهرهها که روی ریشههای عصبی میچسبند مشخص میشود.
همانند بسیاری از اصطلاحات دیگر برای توصیف مشکلات ستون فقرات، اسپوندیلوز بیشتر از اینکه بالینی باشد یک توصیف است. یعنی فرد هم درد و هم تحلیل رفتن ستون فقرات را دارد، صرف نظر از اینکه چه چیزی باعث آن میشود.
۱۱. شکستگی مهره ها
شکستگی مهرهها میتواند ناشی از ضربه مستقیم یا غیرمستقیم باشد و احتمالاً در بیماران مبتلا به پوکی استخوان اتفاقمیافتد. تشخیص این حالت شامل معاینه دقیق عصبی و تصویربرداریها است. به دلیل نزدیک بودن مهرهها به نخاع، اعصاب و رگهای خونی، شکستگی و درمان با جراحی این شکستگیها ممکن است عوارض جدی به همراه داشتهباشند.
برای تشخیص و درمان انواع بیماریهای ستون فقرات باید دکتر ارتوپد مراجعه کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
۱۲. سرطان نخاع
سرطان نخاع هنگامی است که سلولهای غیرطبیعی در نخاع یا استخوانها، بافتها، مایع یا اعصاب تشکیلدهنده آن رشد میکنند و تومور تشکیل میدهند. تومورهای بدخیم مغز و نخاع یک بیماری نادر محسوب میشوند. علائم این سرطان شامل درد، ضعف عضلانی، مشکل در راهرفتن و فلجی است.
۱۳. تومور در ستون فقرات
تومور مهرهای نوعی تومور ستون فقرات است که بر استخوانها یا مهرههای ستون فقرات تأثیر میگذارد. تومورهای نخاعی را که از نخاع یا پوشش نخاع شروع میشوند، تومور نخاع مینامند.
تومورهایی که مهرهها را تحت تأثیر قرار میدهند، غالبا از سرطانها در سایر قسمتهای بدن متاستاز میشوند. اما انواع مختلفی از تومورها وجود دارد که از استخوانهای ستون فقرات شروع میشوند.
سرطان استخوان در مهرهها با فشار بر نخاع یا ریشههای عصبی در نزدیکی خود میتواند بر عملکرد عصبی تأثیر بگذارد. از آنجا که این تومورها در داخل استخوان رشد میکنند، ممکن است باعث درد، شکستگی مهرهها یا مشکلات ستون فقرات بشوند.
۱۴. میلوپاتی
میلوپاتی نوعی آسیب است که به دلیل فشار شدید در اثر ضربه، تنگی مادرزادی کانال نخاعی، دیسک دژنراتیو یا فتقشده ممکن است ایجاد شود. وقتی هر بخشی از نخاع فشرده یا منقبض بشود، علائم آن به نام میلوپاتی شناخته میشوند.
۱۵. دیسک گردن
یکی از مشکلاتی که ممکن است برای فرد ایجاد شود، دیسک گردن است. دیسک گردن به علتهای مختلفی میتواند تحت فشار قرار گیرد و یا بیرون بزند. همچنین جابجا شدن این دیسک از جای خود میتواند درد شدید برای بیمار ایجاد کند. برای اینکه این بیماری به نخاع آسیب نرساند و یا باعث ایجاد دردهای شدید نشود، میتوانید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید تا درمان به موقع شروع شود.
علائم مشکلات ستون فقرات چیست؟
بسته به نوع آن و مدت زمان بیماربودن فرد علائم آسیبدیدگی ستون فقرات متنوع است. همچنین بسته به این که چه بخشی دچار آسیبشده و اعصاب نخاعی آن ناحیه به کدام قسمت بدن عصبدهی میکنند؛ ممکن است در دیگر اندامها هم علائمی نشاندهند. علائم رایج آنها شامل موارد زیر است:
شانهها یا کم بهطور غیرطبیعی خم بشوند.
کمر درد یا گردن درد که میتواند ناگهانی یا تکرارشونده، دردناک یا همراه با ایجاد حس سوزش باشد.
عدم کارایی مناسب مثانه یا روده. (مشکل در دفع ادرار یا مدفوع)
حالت تهوع و یا استفراغ
دست درد
پا درد
فشار یا گرفتگی
وضع ظاهری ناصاف؛ مثلا وقتی یک شانه بالاتر از دیگری باشد.
ضعف، بیحسی یا گزگز در بازوها و پاها.
بسته به این که چه بخشی دچار آسیبشده و اعصاب نخاعی آن ناحیه به کدام قسمت بدن عصبدهی میکنند، ممکن است در دیگر اندامها هم علائمی نشاندهند.
برای تشخیص و درمان مشکلات ستون فقرات به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر هر یک از علائم مشکلات و بیماریهای ستون فقرات را دارید، بهتر است که آن را جدی بگیرید. سعی نکنید که برای درمان درد ستون فقرات تنها از مسکنها استفاده کنید. برای درمان درد ستون فقرات میتوانید به دکتر ارتوپدی مراجعه کنید. اگر درد یا علامتی دارید و نمیدانید به چه علت این حالت ایجاد شدهاست، میتوانید از مشاوره تلفنی ارتوپدی کمک بگیرید.
همچنین اگر بیماری ستون فقرات دارید و علت آن تشخیص دادهشدهاست، میتوانید به دکتر فیزیوتراپی مراجعه کنید و برای درمان دردهایی که ایجاد شدهاست، اقدامات درمانی لازم را انجام دهید. همچنین برای آگاهی از قیمتها و یا درمانهایی که برای دردهای ستون فقرات انجام میشود، میتوانید از مشاوره تلفنی فیزیوتراپی کمک بگیرید.
علت بیماری های ستون فقرات چیست؟
بیماریهای ستون فقرات میتواند علتهای مختلفی داشتهباشد. در ادامه به برخی از این علتها اشارهکردهایم:
بیماریها و التهابها.
رشد غیرطبیعی بعد از تولد (ارثی).
با کهولت سن و یا سائیدگی (دژنراتیوها).
ضربه یا آسیب مانند افتادن از جایی.
آلودگی با تومورها.
در ارتباط با دیگر شرایط سلامتی و پزشکی.
چه عواملی احتمال بیماری های ستون فقرات را افزایش می دهند؟
اضافه وزن یا چاقی.
برداشتن و بلندکردن وسایل به روشهای نامناسب.
عادتهای غذایی یا سبک زندگی ناسالم: مثل استعمال دخانیات یا کم دریافتکردن کلسیم در غذاها.
دیگر شرایط سلامتی یا پزشکی مانند بیماریهای تیروئیدی و یا روماتیسم مفصلی.
بد نشستن.
فعالیتهای شدید و پرتکرار بدنی.
تست ها و راه تشخیص مشکلات ستون فقرات چیست؟
در ابتدا متخصصین ارتوپدی از بیمار در مورد علائم، سوابق خانوادگی پرسوجو میکند. پس از انجام معاینه فیزیکی ممکن است یک یا چند تست از مجموعه زیر لازم باشد.
تصویربرداری با اشعه ایکس: اشعه ایکس از بافتهای نرم بدن عبور میکند و آنها را نشان نمیدهد. اما از بافتی مانند استخوان تصویر تهیه میکند.
MRI: این اسکن برخلاف اشعه ایکس از بافتهای نرم مثل اعصاب و دیسکها تصویربرداری میکند.
CT اسکن: تصویرهای با جزئیات بالا از ساختار استخوانها میدهد. در این روش علاوه بر اشعه ایکس از کامپیوترها برای تجزیه و تحلیل بهتر نتایج استفاده میشود.
الکترومایوگرافی: تست فعالیت الکتریکی ریشه اعصاب برای تعیین علت درد در بیماران.
روش های درمانی مشکلات ستون فقرات چیست؟
درمان آسیبهای ستون فقرات به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. در بیشتر موارد درمانهای غیرجراحی تنها چیزی است که لازم است.
روشهای درمانی به طور کلی شامل موارد زیر هستند:
استفاده از کمپرسهای یخ یا گرم برای صدمات.
فعالیتهای اصلاحی.
فیزیوتراپی و ورزشها برای تقویت و کشش عضلات کمر و شکمی.
درمانهای سرطانها برای برداشتن تومورها مانند جراحی، رادیوتراپی (درمان با اشعه) و شیمیدرمانی.
جراحی برای جایگزینی دیسک، باز کردن کانال نخاعی (هنگام تنگی کانال نخاع) و اتصال مهرهها.
تزریقات، مانند کورتیکواستروئیدها برای کاهش درد
استفاده از داروها مانند ضدالتهابها، کاهشدهندههای درد و یا شلکنندههای عضلانی.
فیزیوتراپی برای درمان و یا کاهش علائم و درد در بسیاری از بیماریهای ستون فقرات استفاده میشود. در دکترتو میتوانید با بهترین فیزیوتراپیست در شهر خود آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضور اقدام کنید.
برای درمان بسیاری از مشکلات ستون فقرات در کنار دکتر و جراح ارتوپد ممکن است به کمک جراح مغز و اعصاب و متخصص مغز و اعصاب هم نیاز داشته باشید. در دکترتو میتوانید با بهترین پزشکان، جراحان و فیزیوتراپیستها برای تشخیص و درمان مشکلات و بیماری های ستون فقرات مشاوره تلفنی یا آنلاین داشته باشید و یا برای معاینه حضوری نوبت اینترنتی دریافت کنید.
- ۲۰ بازديد
- ۰ ۰
- ۰ نظر